Phát biểu của đồng chí Nguyễn Xuân Thắng, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Hội đồng lý luận Trung ương, Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh tại Hội thảo khoa học “Một số vấn đề lý luận, thực tiễn về xây dựng Quân đội nhân dân Việt Nam tinh, gọn, mạnh: Giá trị, ý nghĩa và định hướng”
GS, TS Nguyễn Xuân Thắng và Đại tướng Lương Cường cùng các đại biểu tại hội thảo. Ảnh: VIỆT TRUNG
Kính thưa đồng chí Đại tướng Lương Cường, Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Thường vụ Quân ủy Trung ương, Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam,
Thưa các đồng chí Uỷ viên Trung ương Đảng, các đồng chí tướng lĩnh, sỹ quan quân đội, các nhà khoa học và toàn thể các đồng chí,
Hội thảo “Một số vấn đề lý luận, thực tiễn về xây dựng Quân đội nhân dân Việt Nam tinh, gọn, mạnh: Giá trị, ý nghĩa và định hướng” là sự kiện khoa học – chính trị quan trọng, rất có ý nghĩa nhằm góp phần quán triệt, tổ chức triển khai có hiệu quả Nghị quyết của Hội nghị Ban chấp hành Trung ương lần thứ 8, Khoá XIII về Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới. Đặc biệt, hội thảo còn là dịp để các đồng chí trong quân đội chia sẻ, trao đổi những vấn đề lý luận và thực tiễn mới về đường lối quân sự, quốc phòng và chiến lược bảo vệ Tổ quốc; thiết thực tham gia vào việc tổng kết 40 năm Đổi mới và xây dựng dự thảo các Văn kiện trình Đại hội lần thứ XIV của Đảng.
Thay mặt Ban chỉ đạo Tổng kết 40 năm Đổi mới và Thường trực Hội đồng lý luận Trung ương, tôi xin gửi đến các đồng chí lãnh đạo Bộ Quốc phòng, các tướng lĩnh, sỹ quan quân đội, các quý vị tham dự hội thảo lời chào và lời chúc mừng tốt đẹp nhất. Chúc các đồng chí sức khoẻ, hạnh phúc và nhiều thắng lợi mới.
Thưa các đồng chí,
Từ ngày thành lập đến nay, trải qua gần 80 năm xây dựng và phát triển, thường xuyên “rèn cán, chỉnh quân”, bền bỉ, kiên cường, trong quá trình đấu tranh cách mạng, chiến đấu, công tác và lao động sản xuất, quân đội ta đã liên tục trưởng thành và không ngừng lớn mạnh.
Từ tổ chức tiền thân là Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân, ngay từ những ngày đầu thành lập, quân đội ta đã kề vai, sát cánh cùng với toàn dân ta vùng dậy, khởi nghĩa giành chính quyền; bảo vệ và giữ vững chính quyền cách mạng non trẻ. Chiến đấu và trưởng thành qua hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược, từ một đội quân chỉ bắt đầu với 34 chiến sỹ, quân đội ta đã phát triển với tên gọi rất đỗi tự hào: Quân đội nhân dân Việt Nam; là quân đội của nhân dân, từ nhân dân mà ra, vì nhân dân mà chiến đấu, dưới sự lãnh đạo của Đảng; từng bước trở thành một quân đội chính quy, vững mạnh, có đủ các trung đoàn, sư đoàn bộ binh mạnh, các binh chủng, lực lượng, các quân đoàn và tương đương; liên tục giành được những thắng lợi vẻ vang, có ý nghĩa lịch sử trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước; tiếp tục bảo vệ vững chắc biên giới Tây Nam và phía Bắc của Tổ quốc, hoàn thành nhiệm vụ quốc tế cao cả.
Qua gần 40 năm tiến hành công cuộc Đổi mới, quán triệt sâu sắc và thực hiện nghiêm túc chủ trương, đường lối của Đảng về kết hợp chặt chẽ phát triển kinh tế - xã hội với củng cố, tăng cường quốc phòng, an ninh; xây dựng lực lượng vũ trang nhân dân và nền quốc phòng toàn dân mang đặc trưng hoà bình và tự vệ; quân đội ta đã có những bước điều chỉnh lớn về tư duy chiến lược; đổi mới và kiện toàn tổ chức, biên chế lại lực lượng; hiện đại hoá, tinh nhuệ hoá các quân binh chủng; hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc; bảo vệ lợi ích quốc gia, dân tộc; chủ động, kiên trì và kiên quyết ngăn ngừa, đẩy lùi nguy cơ chiến tranh; giữ vững ổn định chính trị, môi trường hòa bình để xây dựng, phát triển đất nước; đóng góp cho hòa bình và phát triển của thế giới.
Kế thừa và phát triển tư tưởng của Đảng ta về xây dựng lực lượng vũ trang nhân dân, quân đội nhân dân qua các kỳ Đại hội, Văn kiện Đại hội XIII của Đảng đã đề ra chủ trương xây dựng quân đội tinh, gọn, mạnh, thể hiện quan điểm mới, mang tính đột phá và tầm nhìn chiến lược sâu sắc, toàn diện về xây dựng lực lượng vũ trang nòng cốt trong sự nghiệp quốc phòng, an ninh; xuất phát từ thế và lực mới của đất nước, phù hợp với bối cảnh quốc tế, khu vực thay đổi nhanh chóng; để quân đội ta tiếp tục hoàn thành thật tốt chức năng là đội quân chiến đấu, đội quân công tác và đội quân lao động sản xuất trong sự nghiệp xây dựng, phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc.
Như các đồng chí đã biết, về xây dựng Quân đội nhân dân Việt Nam tinh, gọn, mạnh, đồng chí Tổng Bí thư, Bí thư quân uỷ Trung ương Nguyễn Phú Trọng đã nêu ra những vấn đề lý luận và thực tiễn hết sức quan trọng, có những chỉ đạo rất sâu sắc, toàn diện thể hiện tư tưởng nhất quán, xuyên suốt của người đứng đầu Đảng ta trong cuốn sách "Một số vấn đề về đường lối quân sự, chiến lược quốc phòng trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa thời kỳ mới" của đồng chí đã được giới thiệu tại Hội trường Bộ Quốc phòng vào giữa tháng 7-2023.
Mới đây, đồng chí Đại tướng Phan Văn Giang, Uỷ viên Bộ Chính trị, Phó Bí thư quân uỷ Trung ương, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng đã ra mắt cuốn sách: “Phát huy truyền thống anh hùng, xây dựng Quân đội nhân dân Việt Nam tinh, gọn, mạnh, hiện đại trong thời kỳ mới” là tác phẩm có giá trị lý luận và thực tiễn cao, truyền tải những thông điệp, quan điểm, tư tưởng, sự chỉ đạo, định hướng của Quân uỷ Trung ương và của đồng chí Bộ trưởng đến cán bộ, chiến sĩ trong toàn quân nhằm nghiên cứu, quán triệt, vận dụng vào thực tiễn xây dựng quân đội trong tình hình mới.
Thưa các đồng chí,
Trong thời gian qua, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng đã chỉ đạo tổ chức triển khai thực hiện nghiêm túc, quyết liệt, hiệu quả chủ trương xây dựng Quân đội tinh, gọn, mạnh với kế hoạch tổng thể, đồng bộ, có sự phối hợp, hiệp đồng chặt chẽ trong toàn quân; phương pháp tiến hành bài bản, khoa học; lộ trình, bước đi phù hợp, cụ thể; đạt được nhiều kết quả rất tích cực, nổi bật trên các mặt sau:
(1)- Tuyên truyền, quán triệt sâu rộng cho cán bộ, quân nhân chuyên nghiệp, viên chức quốc phòng, chiến sĩ và nhân dân các nghị quyết, chỉ thị của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Quân ủy Trung ương, kế hoạch của Bộ Quốc phòng; kết hợp chặt chẽ công tác tư tưởng, công tác tổ chức cán bộ, công tác bảo vệ chính trị nội bộ, công tác chính sách, để bảo đảm nhận thức đúng, đầy đủ, thống nhất trong và ngoài quân đội về chủ trương xây dựng quân đội tinh, gọn, mạnh; quyết tâm cao độ thực hiện thắng lợi mục tiêu mà Nghị quyết Đại hội Đảng bộ quân đội lần thứ XI (nhiệm kỳ 2020-2025) đã đề ra là: đến năm 2025, cơ bản hoàn thành việc điều chỉnh tổ chức biên chế; đến năm 2030, một số quân chủng, binh chủng, lực lượng hiện đại, phấn đấu từ năm 2030 xây dựng quân đội cách mạnh, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại.
(2)- Điều chỉnh, sắp xếp lại về mặt cơ cấu tổ chức quân đội bảo đảm sự cân đối, đồng bộ; phân bổ quân số hợp lý giữa các thành phần, lực lượng theo hướng biên chế gọn, chuyên môn hoá, chất lượng cao, sức cơ động và chiến đấu cao, phù hợp với đường lối quốc phòng toàn dân và chiến tranh nhân dân, đẩy mạnh thực hiện chủ trương xây dựng thế trận lòng dân, thế trận quốc phòng toàn dân, thế trận an ninh nhân dân vững chắc từ cơ sở. Đặc biệt, trong năm 2023 vừa qua, toàn quân đã tập trung triển khai chủ đề “Năm điều chỉnh tổ chức lực lượng”, trong đó tập trung vào việc tiếp tục điều chỉnh tổ chức biên chế theo hướng “tinh, gọn, mạnh”; đổi mới nâng cao chất lượng huấn luyện, diễn tập, giáo dục và đào tạo; tăng cường xây dựng chính quy, chấp hành nghiêm kỷ luật, pháp luật và đẩy mạnh cải cách hành chính quân sự.
(3)- Tập trung ưu tiên đầu tư phát triển ngành công nghiệp quốc phòng theo hướng hiện đại, lưỡng dụng, vừa đáp ứng yêu cầu bảo vệ Tổ quốc, vừa góp phần phát triển kinh tế-xã hội; từng bước đáp ứng yêu cầu hiện đại hóa vũ khí, trang bị kỹ thuật, phương tiện tác chiến điện tử, tác chiến thông minh; ưu tiên xây dựng một số quân, binh chủng tiến thẳng lên hiện đại; nhằm nâng cao sức mạnh, hiệu suất chiến đấu, khả năng “tự chủ chiến lược” về vũ khí, trang bị, đủ năng lực đối phó với các hình thức chiến tranh mới, không để bị động, lệ thuộc, bất ngờ trong mọi tình huống.
(4)- Đột phá phát triển nguồn nhân lực trong quân đội, coi đây là yếu tố then chốt, có ý nghĩa quyết định trong việc thực hiện thắng lợi nhiệm vụ xây dựng quân đội tinh, gọn, mạnh. Trong đó, tập trung vào phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, thu hút nhân tài gắn với đổi mới công tác huấn luyện - đào tạo trong toàn quân; đề ra và triển khai thực hiện những nguyên tắc, phương châm nổi bật, như: “Tập trung, thống nhất, đồng bộ, hiệu quả, không chồng chéo”, “Cơ bản, thiết thực, vững chắc”; gắn đào tạo cán bộ, chiến sỹ với lộ trình hiện đại hóa vũ khí, trang bị kỹ thuật; gắn đào tạo ở nhà trường với đào tạo, bồi dưỡng cán bộ ở đơn vị; gắn lý luận của nhà trường với thực tiễn trên chiến trường.
Thưa các đồng chí,
Tình hình thế giới trong thời gian tới tiếp tục diễn biến nhanh chóng, phức tạp, khó dự báo. Hoà bình, hợp tác, phát triển vẫn là xu thế lớn song cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn vẫn diễn ra rất quyết liệt. Xung đột vũ trang, chiến tranh cục bộ diễn ra dưới nhiều hình thức mới, gắn với ứng dụng các công nghệ hiện đại. Các vấn đề an ninh phi truyền thống ngày càng trở nên phức tạp hơn. Các thế lực thù địch, phản động không ngừng chống phá Đảng, Nhà nước và Quân đội ta bằng nhiều âm mưu, thủ đoạn tinh vi. Bối cảnh quốc tế và trong nước đặt ra những yêu cầu mới, cao hơn và nặng nề hơn đối với nhiệm vụ xây dựng quân đội, củng cố quốc phòng, an ninh và bảo vệ Tổ quốc; đòi hỏi nhiệm vụ này cần được tiến hành đồng bộ cùng với việc thực hiện các chiến lược trong lĩnh vực quân sự, quốc phòng, an ninh, phát triển kinh tế, xã hội, con người và chấn hưng nền văn hoá Việt Nam; để thực hiện thắng lợi Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới như tinh thần của Nghị quyết Hội nghị Trung ương 8, khoá XIII.
Tiếp tục phát huy những kết quả toàn diện nói trên, tại Hội thảo này, tôi xin được trao đổi thêm với các đồng chí về một số nội dung quan trọng trong việc xây dựng quân đội tinh, gọn, mạnh tiến lên hiện đại:
Thứ nhất, chú trọng xây dựng quân đội vững mạnh về chính trị. Đây là nguyên tắc xuyên suốt quá trình xây dựng, chiến đấu, trưởng thành và phát triển của Quân đội nhân dân Việt Nam; là nhân tố quyết định việc hoàn thành thắng lợi mọi nhiệm vụ của Quân đội trong thời chiến cũng như thời bình. Quân đội ta mạnh, trước hết là mạnh về chính trị; mạnh ở sự tuyệt đối trung thành với Đảng, đặt dưới sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng, vững vàng, kiên định trên nền tảng chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, mang bản chất cách mạng, truyền thống vẻ vang, phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” trong thời kỳ mới. Do đó, quân đội càng hiện đại, càng chuyên nghiệp, càng tinh gọn lại càng phải tiếp tục thực hiện thật tốt công tác giáo dục chính trị tư tưởng; đặc biệt, khắc phục những nhận thức chưa đúng, chủ động đấu tranh phòng, chống những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ, kiên quyết phản bác các luận điệu sai trái, xuyên tạc đòi “phi chính trị hóa” quân đội của các thế lực thù địch, phản động, các phần tử cơ hội chính trị.
Thứ hai, kế thừa, kết hợp nhuần nhuyễn giá trị văn hoá, nghệ thuật quân sự truyền thống với việc tiếp thu có chọn lọc những học thuyết quân sự mới, xác lập các mô hình tổ chức quân đội hiện đại. Trước hết là kế thừa, phát huy truyền thống hoà hiếu, nhân ái, khoan dung, trọng nghĩa tình của dân tộc; thấu hiểu sâu sắc đạo lý: “dân là gốc”, “việc nhân nghĩa cốt ở yên dân”, “đem đại nghĩa thắng hung tàn, lấy chí nhân thay cường bạo”; phát huy tư tưởng, nghệ thuật quân sự đã được hình thành, hun đúc trong lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc ta về: “quốc phú, binh cường, nội yên, ngoại tĩnh”, “quân cốt tinh, không cốt nhiều”; khẳng định phẩm chất quý báu: quân đội ta là “quân đội của nhân dân, từ nhân dân mà ra, vì nhân dân mà chiến đấu”; vận dụng, thực hành sáng tạo nguyên tắc “dĩ bất biến, ứng vạn biến” trong cách ứng xử trước những biến động của tình hình thế giới. Quán triệt sâu sắc Nghị quyết của Đại hội XIII và Kết luận của Hội nghị văn hoá toàn quốc năm 2021 để xây dựng văn hoá quân sự thật sự là nền tảng tinh thần của toàn quân và từng cán bộ, chiến sỹ; là nguồn lực và động lực to lớn để quân đội ta đạt được những bước phát triển toàn diện: có sức mạnh, ý chí của đội quân chiến đấu, xử lý thắng lợi mọi tình huống quốc phòng, an ninh, sẵn sàng đánh thắng mọi hình thái chiến tranh xâm lược, chiến thắng mọi kẻ thù; có tinh thần gần dân, trọng dân, vì dân và nhiệt huyết của đội quân công tác để giữ vững mối quan hệ máu thịt với nhân dân, luôn có mặt nơi tuyến đầu vào những thời điểm khó khăn nhất, ở các địa bàn khó khăn nhất và khi nhân dân cần sự giúp đỡ nhất; có sự chủ động, tích cực và đổi mới sáng tạo của đội quân lao động sản xuất, đóng góp to lớn vào sự phát triển kinh tế - xã hội trên mọi miền của đất nước.
(3)- Gắn kết chặt chẽ giữa quốc phòng, an ninh và đối ngoại. Tiếp tục phát huy vai trò tiên phong của ngoại giao nói chung, đối ngoại quốc phòng nói riêng để tạo lập môi trường hoà bình, ổn định cho phát triển; góp phần củng cố, nâng cao vị thế của quân đội nhân dân Việt Nam trên trường quốc tế, lan tỏa hình ảnh và phẩm chất tốt đẹp của người chiến sỹ, sỹ quan Quân đội nhân dân Việt Nam ra thế giới. Tích cực hợp tác quốc tế về quân sự, quốc phòng nhằm tăng cường rèn luyện và có thêm nhiều kinh nghiệm trong các hoạt động chiến đấu, tìm kiếm, cứu nạn, cứu trợ và gìn giữ hòa bình. Tăng cường công tác phân tích dự báo chiến lược, tình báo quân sự, phát hiện sớm những yếu tố bất lợi, những nguy cơ gây đột biến, vận dụng đúng đắn, linh hoạt quan điểm “đối tác, đối tượng”, thực hiện tốt phương châm “thêm bạn, bớt thù”, bảo vệ lợi ích quốc gia dân tộc trên hết và trước hết, bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa, giữ nước từ khi nước chưa nguy.
Thưa các đồng chí,
Tôi đặc biệt đánh giá cao việc Hội thảo hôm nay đã nhận được sự quan tâm sâu sắc của Quân uỷ Trung ương, lãnh đạo Bộ Quốc Phòng, Tổng Cục Chính trị, các quân khu, quân đoàn, quân chủng, binh chủng, học viện, nhà trường trong toàn quân; sự tham gia tâm huyết và trách nhiệm của các đồng chí tướng lĩnh, các cán bộ nghiên cứu, nhà khoa học…của các Ban, Bộ, Ngành Trung ương. Để Hội thảo của chúng ta đạt chất lượng cao, đề nghị các đồng chí tập trung làm rõ hơn những vấn đề chủ yếu sau:
Thứ nhất, phân tích, luận giải sâu sắc thêm cơ sở khoa học, những vấn đề mang tính quy luật của chủ trương xây dựng Quân đội tinh, gọn, mạnh, tạo tiền đề và cơ sở vững chắc để xây dựng Quân đội nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại.
Thứ hai, làm rõ hơn những vấn đề lý luận, thực tiễn đang đặt ra trong quá trình điều chỉnh tổ chức lực lượng Quân đội, nhất là việc giải thể, sáp nhập, thành lập các cơ quan, đơn vị mới. Đặc biệt, từ thực tiễn ở các đơn vị, quân khu, quân đoàn, quân chủng, binh chủng, lực lượng, địa phương…chỉ ra các mô hình hay, cách làm sáng tạo, các bài học kinh nghiệm tốt có thể nhân rộng ra toàn quân.
Thứ ba, tập trung làm rõ những nội dung, giải pháp xây dựng Quân đội tinh, gọn, mạnh; bảo đảm mọi hoạt động của Quân đội trên tất cả các lĩnh vực đều đạt hiệu quả cao; có năng lực hoàn thành thắng lợi mọi nhiệm vụ trong thời bình và cả khi xảy ra chiến tranh.
Với sự tâm huyết và tinh thần trách nhiệm cao, tôi tin tưởng rằng, Hội thảo của chúng ta sẽ có những trao đổi thẳng thắn, sâu sắc, đề xuất, kiến nghị được những giải pháp sát hợp góp phần thực hiện chủ trương của Đảng về xây dựng Quân đội nhân dân làm nòng cốt trong sự nghiệp quốc phòng, an ninh, bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.
Nhân dịp xuân mới Giáp Thìn đang đến gần, một lần nữa xin chúc các đồng chí mạnh khoẻ, hạnh phúc, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được Đảng, Nhà nước, Quân đội và Nhân dân tin tưởng giao phó.
Xin trân trọng cảm ơn!
P.V