Ngày 12/2 tới đây, Hội nghị triển khai Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 30-NQ/TW ngày 23/11/2022 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế-xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng Đồng bằng Sông Hồng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 và Xúc tiến đầu tư Vùng sẽ được diễn ra tại tỉnh Quảng Ninh.
Với chủ đề “Liên kết phát triển - đổi mới sáng tạo - xanh và bền vững”, Hội nghị là sự kiện có ý nghĩa rất quan trọng đối với sự phát triển của vùng Đồng bằng sông Hồng, mở ra “cơ hội mới đột phá” cho vùng đất là địa bàn chiến lược đặc biệt quan trọng và là trung tâm chính trị, kinh tế, đi đầu cả nước về văn hóa, giáo dục, khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số…, dẫn dắt nền kinh tế và chuyển đổi mô hình tăng trưởng của đất nước.
* Tối ưu hóa các tiềm năng, lợi thế Vùng đồng bằng sông Hồng
Vùng đồng bằng sông Hồng gồm 11 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, được phân thành 2 tiểu vùng là: Tiểu vùng Bắc Đồng bằng sông Hồng (đồng thời cũng là vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ), gồm 7 tỉnh, thành phố: Hà Nội, Hải Phòng, Quảng Ninh, Vĩnh Phúc, Bắc Ninh, Hải Dương, Hưng Yên; và tiểu vùng Nam Đồng bằng sông Hồng, gồm 4 tỉnh: Thái Bình, Hà Nam, Nam Định, Ninh Bình. Vùng có diện tích tự nhiên là 21.253 km2, chiếm 6,4% diện tích của cả nước; dân số trên 22,9 triệu người, chiếm 23,5% dân số cả nước.
Vùng Đồng bằng sông Hồng được coi là cửa ngõ phía Bắc của nước ta và ASEAN về kết nối phát triển kinh tế, thương mại với Trung Quốc - thị trường rộng lớn nhất thế giới và ngược lại; có hệ thống hạ tầng giao thông kết nối đồng bộ và tốt nhất cả nước về cả đường bộ, đường biển, đường sông, đường hàng không, đường sắt với ba tuyến hành lang kinh tế đi qua: Hành lang kinh tế Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh; Hành lang kinh tế Lạng Sơn - Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh; Hành lang kinh tế Bắc - Nam (có tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam đi qua), là tuyến hành lang kết nối các tuyến hành lang kinh tế phía Bắc với hành lang kinh tế phía Nam, tham gia vào tuyến hành lang xuyên Á. Vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ thuộc vùng Đồng bằng sông Hồng là một trong ba vùng động lực phát triển kinh tế của cả nước. Trong vùng, có Thủ đô Hà Nội là trung tâm chính trị - hành chính quốc gia; trung tâm lớn về kinh tế, văn hoá, khoa học - công nghệ lớn nhất của cả nước.
Là vùng đất màu mỡ và giàu tiềm năng phát triển, có truyền thống lịch sử văn hiến, cách mạng, anh hùng, vùng Đồng bằng sông Hồng có nền văn hóa lâu đời, phong phú, đậm đà bản sắc dân tộc với nhiều di sản văn hóa vật thể cũng như phi vật thể quý giá. Đồng thời, đây cũng là trung tâm hàng đầu về y tế, giáo dục-đào tạo, khoa học-công nghệ với đội ngũ trí thức giỏi và đông đảo lực lượng lao động có chất lượng cao; là nôi đào tạo và cung ứng nguồn nhân lực cho cả nước với nhiều trường đại học, trung tâm nghiên cứu có uy tín.
Xuất phát từ vị trí, vai trò đặc biệt quan trọng của vùng, ngày 14/9/2005, Bộ Chính trị khoá IX đã ban hành Nghị quyết số 54-NQ/TW; và ngày 28/10/2011, Bộ Chính trị khoá XI đã ban hành Kết luận số 13-KL/TW về Phương hướng phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng đồng bằng sông Hồng đến năm 2010 và thời kỳ 2011 - 2020.
Sau 17 năm thực hiện Nghị quyết 54-NQ/TW, việc phát triển kinh tế-xã hội toàn vùng nói chung và các địa phương nói riêng đạt được nhiều thành tựu quan trọng trên các lĩnh vực. Nhiều địa phương trong vùng đã nỗ lực vươn lên và trở thành những điểm sáng của cả nước.
Tăng trưởng kinh tế bình quân vùng Đồng bằng sông Hồng giai đoạn 2005-2020 đạt 7,94%/năm, cao hơn mức bình quân cả nước. Quy mô kinh tế tăng nhanh, đến năm 2020 gấp 7,75 lần so với năm 2005, chiếm 29,4% GDP cả nước. Thu ngân sách nhà nước tăng đáng kể, gấp 9,5 lần so với năm 2005, cao hơn bình quân cả nước (6,6 lần), chiếm 32,7% tổng thu ngân sách nhà nước; thu nội địa tăng nhanh và có tỷ trọng cao nhất trong các vùng kinh tế (chiếm 80,2% tổng thu ngân sách). Vùng Đồng bằng sông Hồng có khu vực kinh tế tư nhân phát triển mạnh, năng động với số lượng doanh nghiệp đứng thứ hai cả nước; địa bàn thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) đứng thứ hai cả nước, chiếm 31,4% tổng vốn FDI cả nước… Tuy nhiên, vùng còn nhiều khó khăn, thách thức lớn, phát triển chưa tương xứng với tiềm năng, lợi thế.
Chính vì vậy, ngày 23/11/2022, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TW, với mục tiêu; đến năm 2030, Vùng Đồng bằng Sông Hồng là vùng phát triển nhanh, bền vững, có cơ cấu kinh tế hợp lý, mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc; tập trung phát triển công nghiệp, dịch vụ hiện đại và nông nghiệp công nghệ cao, hữu cơ, xanh, tuần hoàn có giá trị kinh tế cao; trở thành trung tâm giáo dục, đào tạo nhân lực chất lượng cao của cả nước; đi đầu về phát triển khoa học-công nghệ, đổi mới sáng tạo, kinh tế số, xã hội số; có hạ tầng kinh tế-xã hội đồng bộ, hiện đại, đô thị thông minh, có tính kết nối cao. Tổ chức đảng, hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh, hiệu lực, hiệu quả; khối đại đoàn kết được tăng cường; quốc phòng, an ninh được giữ vững; quan hệ đối ngoại mở rộng, hội nhập quốc tế hiệu quả. Đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân được nâng cao, dẫn đầu cả nước.
Phấn đấu đến năm 2030, tăng trưởng GRDP bình quân giai đoạn 2021-2030 đạt khoảng 9%/năm. Đến năm 2030, GRDP vùng tăng khoảng 3 lần so với năm 2020 (giá hiện hành), trong đó nông, lâm và thủy sản chiếm khoảng 3,5%, công nghiệp và xây dựng chiếm khoảng 47%, dịch vụ chiếm khoảng 41%, thuế sản phẩm trừ trợ cấp chiếm khoảng 8,5%. GRDP bình quân đầu người đạt khoảng 274 triệu đồng/người/năm.
Tốc độ tăng năng suất lao động xã hội bình quân đạt trên 7%. Đóng góp bình quân của năng suất nhân tố tổng hợp (TFP) vào tăng trưởng giai đoạn 2021-2030 đạt 55%. Kinh tế số đạt khoảng 35% GRDP. Tỷ lệ đô thị hóa đạt trên 55%. 100% số xã đạt chuẩn nông thôn mới, trong đó có ít nhất 50% số xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao, 20% số xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu. Tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn đa chiều giảm khoảng 1,5%/năm.
* Cơ hội phát triển xanh, bền vững cho vùng Đồng bằng sông Hồng
Để triển khai Nghị quyết số 30-NQ/TW, ngày 8/2/2023, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 14/NQ-CP về Chương trình hành động của Chính phủ nhằm đưa vùng Đồng bằng sông Hồng phát triển nhanh trong thời gian tới, thực sự là vùng động lực phát triển hàng đầu, dẫn dắt quá trình cơ cấu nền kinh tế và chuyển đổi mô hình tăng trưởng của cả nước.
Chương trình hành động của Chính phủ được xây dựng theo nguyên tắc bám sát quan điểm, mục tiêu, đồng thời cụ thể hóa các nhiệm vụ, giải pháp đã nêu trong Nghị quyết số 30-NQ/TW, trong đó xác định rõ các nhiệm vụ chủ yếu, các giải pháp cụ thể gắn với kế hoạch tổ chức theo lộ trình phù hợp nhằm đạt được các mục tiêu của Nghị quyết.
Chương trình hành động của Chính phủ thể hiện định hướng chỉ đạo của Chính phủ theo tinh thần đồng hành cùng các tỉnh, thành phố trong vùng Đồng bằng Sông Hồng; đồng thời xác định rõ vai trò, nhiệm vụ chủ yếu để Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ và UBND các tỉnh, thành phố trong vùng đảm bảo xây dựng và phát triển hài hoà giữa phát triển kinh tế, văn hoá, xã hội, bảo vệ tài nguyên, môi trường gắn chặt với quốc phòng, an ninh và đối ngoại.
Để thực hiện Nghị quyết số 30-NQ/TW, Chính phủ đề ra 21 mục tiêu cụ thể và 10 nhóm nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm, bao gồm: (1) Công tác quán triệt, tuyên truyền, phổ biến thông tin, tạo sự thống nhất, đồng thuận của xã hội trong xây dựng, tổ chức thực hiện và triển khai các chương trình, kế hoạch hành động thực hiện Nghị quyết số 30-NQ/TW của Bộ Chính trị; (2) Hoàn thiện thể chế, chính sách phát triển và liên kết vùng; (3) Phát triển kinh tế vùng; (4) Phát triển bền vững hệ thống đô thị bền vững và kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội hiện đại; (5) Phát triển khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số; (6) Phát triển giáo dục và đào tạo, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực; (7) Phát triển văn hóa - xã hội, nâng cao đời sống Nhân dân; (8) Quản lý, sử dụng hiệu quả tài nguyên, bảo vệ môi trường, thích ứng với biến đổi khí hậu; (9) Bảo đảm vững chắc quốc phòng, an ninh, nâng cao hiệu quả công tác đối ngoại; (10) Tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị. Ngoài ra, Chương trình hành động của Chính phủ cũng đề ra 36 nhiệm vụ cụ thể và 20 dự án kết cấu hạ tầng và phân công cụ thể cho các bộ, ngành, địa phương triển khai thực hiện, có lộ trình thời gian thực hiện cụ thể.
Hội nghị triển khai Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 30-NQ/TW diễn ra tới đây sẽ góp phần quan trọng tạo sự thống nhất cao, nâng cao nhận thức, trách nhiệm, quyết tâm chính trị và đổi mới tư duy của các cấp, các ngành về vai trò, vị trí và tầm quan trọng của vùng Đồng bằng sông Hồng, từ đó tạo sự thống nhất trong hành động, nhằm thực hiện thắng lợi mục tiêu Nghị quyết số 30-NQ/TW.
Theo Thứ trưởng Kế hoạch và Đầu tư Trần Duy Đông, với chủ đề “Liên kết phát triển - Đổi mới sáng tạo - Xanh và Bền vững”, hội nghị sẽ diễn ra ngày 12/2/2023 tại tỉnh Quảng Ninh dưới sự chủ trì của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, lãnh đạo Chính phủ và các bộ, ngành, địa phương, các hiệp hội doanh nghiệp, nhà đầu tư trong và ngoài nước.
Trong sáu hội nghị công bố Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện các Nghị quyết của Bộ Chính trị về phát triển các vùng kinh tế của cả nước, đây là hội nghị có quy mô lớn nhất với khoảng 900 đại biểu tham dự.
Thứ trưởng Trần Duy Đông nhấn mạnh, đây là Hội nghị “ba trong một”, được tổ chức không chỉ với mục đích công bố Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 30-NQ/TW ngày 23/11/2022 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng đồng bằng Sông Hồng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, mà còn bao gồm các hoạt động xúc tiến đầu tư, kêu gọi sự quan tâm của các nhà đầu tư, hiệp hội doanh nghiệp trong nước, quốc tế, các đối tác phát triển trong việc đồng hành với Chính phủ triển khai các chương trình, dự án đầu tư có ý nghĩa quan trọng đối với phát triển kinh tế - xã hội của vùng đồng bằng sông Hồng và công bố quy hoạch tỉnh Quảng Ninh thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 và Quy hoạch chung thành phố Hạ Long đến năm 2040.
Bên cạnh đó, Triển lãm Ảnh nghệ thuật với chủ đề “Vùng đồng bằng sông Hồng: Liên kết phát triển - Đổi mới sáng tạo - Xanh và Bền vững” và gian hàng trưng bày sản vật đặc trưng, sản phẩm công nghiệp và tư liệu xúc tiến đầu tư của các địa phương trong Vùng cũng sẽ được tổ chức cùng thời điểm diễn ra Hội nghị, nhằm lan tỏa tình yêu đất nước, con người, mối liên kết và sự phát triển của các địa phương thông qua các hình ảnh đại diện cho vẻ đẹp của vùng đất, con người và sự thay đổi bứt phá của vùng Đồng bằng Sông Hồng. Hơn nữa, triển lãm ảnh cũng khắc họa những thế mạnh về công nghiệp, dịch vụ, du lịch của các tỉnh, thành phố trong Vùng, những nét đẹp tiêu biểu trong đời sống văn hóa, tinh thần, đậm đà bản sắc văn hóa của vùng đồng bằng sông Hồng.
Cùng với đó, hoạt động Xúc tiến đầu tư được tổ chức song song có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong việc huy động nguồn lực cho phát triển cơ sở hạ tầng, thúc đẩy đầu tư, sản xuất - kinh doanh của toàn Vùng. Đây chính là điều kiện tiên quyết để cụ thể hóa được các mục tiêu của Nghị quyết đã đề ra./.
Theo TTXVN