Tổng hợp kết quả của năm 2020 trên bình diện toàn cầu và khu vực, GS. TS Dmitry Mosyakov, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu Đông Nam Á, Australia và châu Đại Dương thuộc Viện Đông phương học-Viện Hàn lâm khoa học Nga cho biết, năm 2020, Việt Nam đã cho thấy kết quả tuyệt vời cả dưới góc độ tăng trưởng kinh tế cũng như giải pháp chống đại dịch COVID-19 thành công, đồng thời duy trì ổn định chính trị và khả năng minh bạch tiên liệu được. Năm 2020, Việt Nam một lần nữa khẳng định mình là động lực quan trọng nhất của nền hòa bình và là nhân tố bảo đảm cho sự ổn định ở khu vực Biển Đông.
Tấm gương điển hình cho ASEAN
Theo GS. TS Mosyakov: “Trung Quốc vẫn theo đuổi lộ trình bành trướng, tuyên bố chủ quyền với 80% vùng nước Biển Đông. Tiếp diễn cuộc đối đầu nghiêm trọng Trung-Mỹ, ảnh hưởng trực tiếp đến Việt Nam. Trong tình hình đó, vốn là quốc gia sở hữu lực lượng hải quân hùng hậu và có khả năng giáng đòn thiệt hại nghiêm trọng cho bất kỳ kẻ thù nào, nhưng Việt Nam luôn giữ vững chủ trương nhất quán yêu chuộng hòa bình. Ý tưởng này đã được Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng xác định rõ ràng, Việt Nam đi theo đường lối hòa bình, thân thiện, hợp tác và trong mọi trường hợp sẽ không sử dụng vũ khí để giải quyết tranh chấp quốc tế.
Chính sách và lập trường như vậy của Việt Nam được ASEAN hoàn toàn ủng hộ và coi như tấm gương điển hình. Quan điểm của Việt Nam đối với tình hình Biển Đông thực sự trở thành thái độ của toàn thể Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á. Đây là nhân tố rất quan trọng mà Việt Nam đang huy động trong chính sách hướng tới hòa bình và an ninh”.
Đường lối tỏa sáng hình ảnh hòa bình
GS. TS Mosyakov lưu ý, thực tế, mục tiêu đầu tiên mà cả Việt Nam và ASEAN đặt ra là ký kết Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC),văn kiện quan trọng để điều phối mọi quan hệ trong khu vực. Từ hai năm trước, COC đã dự định được ký kết, nhưng trong tương quan với hàng loạt mâu thuẫn, cần tiếp tục thực hiện công việc căng thẳng để hoàn tất văn kiện này.
Ý tưởng nỗ lực của Việt Nam chính là đạt tới sự nhân nhượng và thông qua COC. Một yếu tố quan trọng khác trong chính sách của Việt Nam là thu hút Nhật Bản, Australia và Nga tham gia, tạo lập không gian bổ sung để giải quyết xung đột một cách hòa bình. Cuối cùng, điểm rất quan trọng, chỉ mới được phía Việt Nam phát biểu gần đây là khả năng Việt Nam sẽ khiếu kiện lên Tòa án quốc tế, như Philippines từng làm trước đó. Như vậy, chính sách mà Việt Nam theo đuổi bao gồm một số thành tố quan trọng nhằm củng cố hình ảnh Việt Nam như là một đất nước yêu chuộng hòa bình, nhất quán duy trì chủ trương chỉ dùng phương thức hòa bình để giải quyết xung đột.
Nga và Việt Nam có lập trường giống nhau
GS.TS Mosyakov kết luận, cách tiếp cận của Việt Nam để giải quyết các vấn đề ở Biển Đông có những điểm cơ bản giống với cách tiếp cận của Nga. Nga cũng chủ trương rằng, vấn đề cần được giải quyết thuần tuý bằng biện pháp hòa bình, trên cơ sở Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS) năm 1982: “Điểm khác biệt duy nhất là Nga cho rằng vấn đề nên do các bên trong cuộc xung đột tự giải quyết với nhau, còn Việt Nam cho rằng trong tình huống này, phần tham gia của các cường quốc khác cũng có thể hỗ trợ quá trình tháo gỡ và hoá giải vấn đề. Đây là nét khác biệt không đáng kể, bởi về điểm then chốt nhất là làm thế nào để giải quyết xung đột, còn trên cơ sở luật nào và văn kiện quốc tế nào thì lập trường của Việt Nam và Nga là hoàn toàn giống nhau”./.
Theo TTXVN