Một điểm xét nghiệm COVID-19 tại New York (Mỹ). (Ảnh: AFP/TTXVN)
Tuần qua, các chuyên gia đã công bố kết quả một loạt nghiên cứu với những phát hiện mới về virus SARS-CoV-2.
Trong nghiên cứu của cộng đồng bác sĩ và nhà khoa học Weill Cornell Medicine tại New York (Mỹ), do bác sĩ Shuibing Chen đứng đầu, các chuyên gia đã phát hiện rằng khi virus SARS-CoV-2 nhiễm vào các tế bào, chúng không chỉ làm suy yếu hoạt động của tế bào mà cũng có thể thay đổi chức năng của tế bào.
Cụ thể, khi các tế bào beta sản xuất insulin trong tuyến tụy nhiễm virus SARS-CoV-2, chúng không chỉ sản xuất ra ít insulin hơn bình thường mà còn bắt đầu sản xuất glucose và men tiêu hóa, vốn không phải là chức năng của các tế bào này. Trưởng nhóm nghiên cứu trên, bác sĩ Shuibing Chen đã trình bày công trình này ngày 28/9 tại hội nghị thường niên trực tuyến của Hiệp hội châu Âu về nghiên cứu bệnh tiểu đường. Bà gọi thực tế trên là "sự thay đổi bản chất của tế bào". Trong một báo cáo trước đó công bố trên Cell Metabolism, các nhà nghiên cứu cho biết hiện chưa rõ liệu các thay đổi này có kéo dài hay không.
Nhóm nghiên cứu của bác sĩ Chen đã tiến hành thử nghiệm với virus SARS-CoV-2 trong các nhóm các tế bào được thiết kế nhằm tạo ra các tiểu cơ quan (organoids) giống như phổi, gan, ruột, tim và hệ thống thần kinh. Các phát hiện của nghiên cứu cho thấy tình trạng mất bản chất/chức năng của tế bào cũng có thể xảy ra trong các mô phổi. Theo bà Chen, một số người bình phục sau khi mắc COVID-19 đã mắc bệnh tiểu đường. Chính vì vậy, bà nhấn mạnh rằng rất cần điều tra tỷ lệ bệnh nhân tiểu đường mới trong đại dịch COVID-19.
Một nghiên cứu khác của Đại học Sao Paulo (Brazil), công bố trên Frontiers in Immunology ngày 28/9, tập trung vào các cặp vợ chồng, trong đó cả hai người đều phơi nhiễm với virus nhưng chỉ có một người nhiễm bệnh. Nghiên cứu này đã giúp làm rõ tại sao một số người có khả năng chống chọi tự nhiên với virus. Các nhà nghiên cứu cho rằng các trường hợp như vậy rất hiếm nhưng lời kêu gọi các tình nguyện viên có các đặc điểm phù hợp với nghiên cứu trên đã thu hút hàng nghìn cặp vợ chồng. Nhóm nghiên cứu đã lấy mẫu máu của 86 cặp vợ chồng để phân tích chi tiết. Kết quả cho thấy các cặp đôi chống chọi tốt thường có các gene góp phần kích hoạt các tế bào tiêu diệt tự nhiên (gọi là tế bào NK), vốn là một phần của phản ứng ban đầu của hệ miễn dịch với mầm bệnh. Khi các tế bào NK được kích hoạt đúng, chúng có thể nhận biết và phá hủy các tế bào nhiễm virus, ngăn chặn bệnh phát triển.
Trong một diễn biến khác, các nghiên cứu trong phòng thí nghiệm cho thấy Molnupiravir, một loại thuốc kháng virus dạng uống đang thử nghiệm để chống COVID-19 của hãng Merck & Co, có thể hiệu quả đối với bệnh nhân nhiễm bất cứ biến thể nào của virus SARS-CoV-2, kể cả biến thể Delta siêu lây nhiễm. Kết quả trên được các nhà nghiên cứu trình bày tại hội nghị trực tuyến IDWeek 2021 của các tổ chức các bệnh truyền nhiễm ngày 29/9.
Molnupiravir không tấn công protein gai của virus, loại mà các vaccine ngừa COVID-19 hiện nay đều nhắm tới. Thay vào đó, thuốc này tấn công một enzyme mà virus sử dụng để tự sao chép mình. Thuốc được thiết kế để đưa lỗi vào mã gene của virus. Các dữ liệu cho thấy thuốc hiệu quả nhất khi được kê đơn cho bệnh vào giai đoạn mới nhiễm. Công ty Merck & Co sẽ tiến hành 2 cuộc thử nghiệm lớn giai đoạn cuối, một là khả năng điều trị COVID-19 và hai là khả năng phòng tránh của loại thuốc này.
Các nghiên cứu trên vẫn chưa được chứng thực của giới chuyên môn và cần thêm nhiều nghiên cứu khác để khẳng định. Tuy nhiên, đây là những phát hiện mới, đáng lưu tâm và nên theo dõi về virus SARS-CoV-2./.
Bích Liên (TTXVN)