Công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ và xác định danh tính hài cốt liệt sĩ còn thiếu thông tin là nhiệm vụ chính trị thiêng liêng luôn được Đảng, Nhà nước, toàn dân, toàn quân ta đặc biệt quan tâm; là trách nhiệm của toàn Đảng, toàn quân và toàn dân; thể hiện truyền thống, đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”, “Đền ơn đáp nghĩa” của dân tộc Việt Nam.
Đã tìm kiếm, quy tập được gần 17.000 hài cốt liệt sĩ
Dù chiến tranh đã lùi xa nhưng đến nay vẫn còn rất nhiều hài cốt liệt sĩ nằm rải rác ở khắp các tỉnh, thành phố trên cả nước và một số nước bạn chưa được tìm kiếm, quy tập. Nhiều thân nhân liệt sĩ vẫn từng ngày, từng giờ mong mỏi tìm được mộ phần của người thân.
Với đạo lý “Đền ơn đáp nghĩa”, “Uống nước nhớ nguồn”, trong những năm qua, Đảng, Nhà nước, các bộ, ngành liên quan đã triển khai mạnh mẽ công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ trong đó có việc thành lập, kiện toàn Ban Chỉ đạo quốc gia về tìm kiếm, quy tập và xác định danh tính hài cốt liệt sĩ (gọi tắt là Ban Chỉ đạo 515) để thực hiện Đề án tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ (Đề án 1237) và Đề án xác định hài cốt liệt sĩ còn thiếu thông tin (Đề án 150). Qua quá trình triển khai, đến nay, công tác tìm kiếm, quy tập và xác định danh tính hài cốt liệt sĩ đã đạt được nhiều kết quả quan trọng, mở ra nhiều hướng tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ hiệu quả, trong đó việc huy động sức mạnh xã hội được đánh giá góp phần quan trọng trong việc tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ. Với việc triển khai quyết liệt, đồng bộ các giải pháp, công tác tìm kiếm, quy tập và xác định hài cốt liệt sĩ đã được thực hiện toàn diện, đi vào nền nếp và trở nên sâu sắc hơn, từ đó hoàn thành cơ bản các mục tiêu, nhiệm vụ đặt ra, góp phần ổn định tình hình chính trị-xã hội ở các địa phương, làm tăng thêm niềm tin của nhân dân, thân nhân liệt sĩ vào đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước.
Cụ thể, từ năm 2013, các cấp, ngành, địa phương, đơn vị đã thực hiện nghiêm túc, tích cực, hiệu quả Chỉ thị số 24-CT/TW, ngày 15/5/2013 của Bộ Chính trị (khóa XI) về “Tiếp tục đẩy mạnh công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ từ nay đến năm 2020 và những năm tiếp theo” và các quyết định của Thủ tướng Chính phủ, Ban Chỉ đạo quốc gia 515; triển khai quyết liệt, đồng bộ, toàn diện các nhóm giải pháp đẩy mạnh thực hiện Đề án 1237 và Đề án 150, như: như: Rà soát, hoàn thiện hồ sơ, danh sách liệt sĩ; kết luận địa bàn, lập bản đồ tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ; xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về liệt sĩ; xây dựng quy trình xác định danh tính hài cốt liệt sĩ còn thiếu thông tin; chuyển trọng tâm tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ ở địa bàn trong nước và tăng cường hợp tác quốc tế... làm cho công tác này ngày càng trở nên toàn diện, nền nếp và sâu sắc hơn, hoàn thành cơ bản các chỉ tiêu, nhiệm vụ đặt ra.
Kết quả, từ năm 2013 đến năm 2020, toàn quốc đã tìm kiếm, quy tập được 16.960 hài cốt liệt sĩ (ở trong nước 8.201, ở Lào 2.612, ở Campuchia 6.147); đã tiếp nhận 38.217 mẫu hài cốt liệt sĩ và mẫu sinh phẩm thân nhân liệt sĩ, phân tích ADN được 23.355 mẫu, lưu trữ tại Trung tâm lưu trữ cơ sở dữ liệu ADN; xác định danh tính hài cốt liệt sĩ còn thiếu thông tin được 4.134 trường hợp (bằng phương pháp thực chứng được 2.761 trường hợp, bằng phương pháp giám định ADN được 1.373 trường hợp); xác minh, kết luận bổ sung, đính chính thông tin được 1.260/1.736 ngôi mộ có một phần thông tin trong nghĩa trang liệt sĩ tỉnh Đắk Lắk.
Bộ Quốc phòng đã chuyển giao hơn 843.000 bản ghi về liệt sĩ; Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội đã chuyển giao gần 1.200.000 bản ghi về liệt sĩ, hơn 300.000 bản ghi về mộ liệt sĩ cho Bộ Thông tin và Truyền thông để xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về liệt sĩ.
Các địa phương trên toàn quốc đã cơ bản hoàn thành công tác kết luận địa bàn, một số địa phương đã lập được bản đồ tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ ở 3 cấp (xã, huyện, tỉnh). Bên cạnh đó, các đơn vị, địa phương đã quản lý chặt chẽ địa bàn, thực hiện đúng quy định của Chính phủ về tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ và xác định danh tính hài cốt liệt sĩ còn thiếu thông tin; đồng thời, tổ chức tốt các hoạt động đón nhận, bàn giao, truy điệu, an táng hài cốt liệt sĩ; công bố, trả kết quả xác định danh tính hài cốt liệt sĩ còn thiếu thông tin chặt chẽ, chu đáo, trang nghiêm, đúng quy định, phù hợp với phong tục, tập quán của từng địa phương.
Kết quả trên tiếp tục khẳng định và thể hiện rõ quyết tâm chính trị, tấm lòng thành kính của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta trong tìm kiếm, quy tập, xác định danh tính hài cốt liệt sĩ.
Tiếp tục đẩy mạnh công tác tìm kiếm, quy tập và xác định danh tính hài cốt liệt sĩ
Phát biểu chỉ đạo Hội nghị tổng kết thực hiện Đề án tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ và Đề án xác định hài cốt liệt sĩ còn thiếu thông tin giai đoạn 2013-2020; phương hướng, mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp giai đoạn 2021-2025 (ngày 11/1/2022), Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, Trưởng Ban Chỉ đạo quốc gia 515 đã biểu dương tinh thần chủ động, tích cực, sáng tạo của các cấp, ban, bộ, ngành, địa phương, đơn vị, Văn phòng Ban Chỉ đạo quốc gia và Cơ quan Thường trực Ban Chỉ đạo, đặc biệt là biểu dương cán bộ, nhân viên, chiến sỹ trực tiếp làm nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ và xác định danh tính hài cốt liệt sỹ còn thiếu thông tin, đã luôn nhận thức sâu sắc nhiệm vụ, có ý chí, quyết tâm cao, sẵn sàng chấp nhận, vượt qua mọi khó khăn, gian khổ, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.
Kết quả thực hiện nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ và xác định danh tính hài cốt liệt sỹ còn thiếu thông tin trong thời gian qua đã góp phần động viên tinh thần yêu nước, củng cố lòng tin của nhân dân, thân nhân liệt sỹ đối với Đảng, Nhà nước; ổn định tình hình chính trị-xã hội ở các địa phương và trong cả nước.
Khẳng định nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập và xác định danh tính hài cốt liệt sỹ còn thiếu thông tin là vô cùng khó khăn, Phó Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành, cơ quan, đơn vị, Ban Chỉ đạo các cấp tổ chức triển khai thực hiện đồng bộ, quyết liệt, linh hoạt, sáng tạo các giải pháp để sớm hoàn thành việc rà soát, hoàn thiện hồ sơ, danh sách liệt sĩ; kết luận địa bàn, lập bản đồ tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ; xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về liệt sĩ, mộ liệt sĩ. Tăng cường ứng dụng công nghệ mới, kết hợp công nghệ thông tin và công nghệ sinh học; phát huy các sáng kiến trong việc thu thập, tiếp nhận thông tin phục vụ công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ và xác định danh tính hài cốt liệt sĩ còn thiếu thông tin.
Tập trung đẩy mạnh các hoạt động tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ, nhất là địa bàn trong nước; các khu vực, địa bàn trọng điểm còn nhiều hài cốt liệt sĩ. Thực hiện tốt việc khảo sát, xác minh, kết luận, đảm bảo chặt chẽ, chính xác, nhất là đối với những khu mộ tập thể trong quá trình tổ chức tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ. Quản lý chặt chẽ địa bàn, không để xảy ra tiêu cực trong tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ và xác định danh tính hài cốt liệt sĩ còn thiếu thông tin.
Thực hiện có hiệu quả công tác xác định danh tính hài cốt liệt sĩ còn thiếu thông tin, nhất là bằng phương pháp thực chứng. Tổ chức phối hợp chặt chẽ giữa các lực lượng, thực hiện đúng quy trình, bảo đảm khoa học, khách quan, trung thực để xác minh, kết luận thông tin liệt sĩ, mộ liệt sĩ hiệu quả, chính xác.
Mặc dù công tác tìm kiếm quy tập, xác định danh tính hài cốt liệt sĩ còn gặp nhiều khó khăn như: công tác tuyên truyền, vận động cung cấp thông tin về liệt sĩ, mộ liệt sĩ tại các vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số còn nhiều trở ngại; công tác tìm kiếm quy tập hài cốt liệt sĩ do nhiều đơn vị địa phương tiến hành nhiều đợt, từ nhiều năm trước, nhưng công tác bàn giao, quản lý, lưu trữ hồ sơ, danh sách liệt sĩ, sơ đồ mộ chí, hồ sơ quy tập còn nhiều bất cập… tuy nhiên, với sự vào cuộc của toàn xã hội, công tác tìm kiếm, quy tập, xác định danh tính hài cốt liệt sĩ sẽ tiếp tục được đẩy mạnh thực hiện trong thời gian tới./.
Phương Anh (Theo TTXVN)