Bác Hồ với anh hùng và chiến sỹ thi đua Miền Nam (tháng 11-1965). Ảnh: Tư liệu
78 năm trước, ngày 22/12/1944, Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân - tiền thân của Quân đội nhân dân (QĐND) Việt Nam được thành lập. Dưới sự lãnh đạo, giáo dục và rèn luyện của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, trong suốt quá trình xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, QĐND Việt Nam luôn kiên định mục tiêu, lý tưởng chiến đấu vì độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội (CNXH); cùng nhân dân làm nên những chiến thắng huy hoàng, xứng đáng là lực lượng chính trị trung thành, tin cậy của Đảng, Nhà nước và nhân dân, làm nòng cốt cho toàn dân trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc và bảo vệ Tổ quốc.
Ngày 22-12-1944, Đội Việt Nam Tuyên truyền giải phóng quân - tiền thân của Quân đội nhân dân Việt Nam được thành lập tại một khu rừng giữa hai tổng Hoàng Hoa Thám và Trần Hưng Đạo, huyện Nguyên Bình, tỉnh Cao Bằng
Nhiệm vụ nào cũng hoàn thành, khó khăn nào cũng vượt qua, kẻ thù nào cũng đánh thắng
Ngày 22/12/1944, Ðội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân - đội quân chủ lực đầu tiên, tổ chức tiền thân của QĐND Việt Nam được thành lập. Đây là sự kiện chính trị, lịch sử trọng đại, đánh dấu sự ra đời, phát triển của lực lượng vũ trang cách mạng Việt Nam.
Ngay từ những ngày đầu mới thành lập, với 34 cán bộ, chiến sĩ, trang bị vũ khí thô sơ nhưng Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân đã làm nên chiến thắng Phai Khắt, Nà Ngần, mở đầu cho trang sử truyền thống “bách chiến, bách thắng” của QĐND Việt Nam. Chưa đầy một năm sau, Quân đội ta đã cùng toàn dân tiến hành Tổng khởi nghĩa, làm nên thành công Cách mạng Tháng Tám năm 1945, giành chính quyền về tay nhân dân, lập nên nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa-nhà nước dân chủ nhân dân đầu tiên ở Đông Nam Á.
Trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, Quân đội ta đã trưởng thành nhanh chóng về mọi mặt; nêu cao ý chí quyết chiến, quyết thắng, tinh thần quả cảm “Quyết tử để Tổ quốc quyết sinh”, cùng toàn dân trường kỳ kháng chiến, đánh bại chiến lược “đánh nhanh, thắng nhanh”, âm mưu “bình định”, “phản công” của địch, giành những thắng lợi quan trọng. Nổi bật là trên các mặt trận: Việt Bắc Thu-Đông (1947), Biên giới (1950), cuộc tiến công chiến lược Đông-Xuân (1953-1954) với đỉnh cao là Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”, giáng đòn quyết định, đập tan dã tâm xâm lược của các thế lực đế quốc, thực dân, mở ra trang mới cho cách mạng Việt Nam.
Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, QĐND Việt Nam có bước phát triển lớn mạnh, vượt bậc cả về tổ chức lực lượng, trình độ chỉ huy tác chiến, nghệ thuật quân sự; từng bước hình thành các quân chủng, binh chủng, quân đoàn chủ lực cơ động mạnh, làm nòng cốt bảo vệ miền Bắc xã hội chủ nghĩa (XHCN) và tiến hành chiến tranh cách mạng ở miền Nam. Mặc dù phải đương đầu với một đế quốc có tiềm lực kinh tế, quân sự mạnh vào loại bậc nhất thế giới, nhưng dưới sự lãnh đạo tài tình, sáng suốt của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, Quân đội ta đã vượt qua muôn vàn khó khăn, gian khổ, hy sinh, phát huy bản chất cách mạng, truyền thống anh hùng, tinh thần dũng cảm, mưu trí, sáng tạo, ý chí quyết chiến, quyết thắng, “dám đánh, quyết đánh, biết đánh và biết thắng”, cùng toàn dân đập tan hai cuộc chiến tranh phá hoại bằng không quân, hải quân của đế quốc Mỹ, làm nên trận “Điện Biên Phủ trên không” (tháng 12/1972), bảo vệ vững chắc Thủ đô Hà Nội và hậu phương lớn miền Bắc XHCN; lần lượt đánh thắng các chiến lược: “Chiến tranh đặc biệt”; “Chiến tranh cục bộ”; “Việt Nam hóa chiến tranh”; tiến hành cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân 1975, đỉnh cao là Chiến dịch Hồ Chí Minh, kết thúc thắng lợi cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước; hoàn thành vẻ vang sự nghiệp giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước.
Tiếp đó, Quân đội ta đã thực hiện tốt nhiệm vụ xây dựng, bảo vệ chính quyền cách mạng; xung kích khắc phục hậu quả chiến tranh; anh dũng chiến đấu, cùng toàn dân tộc tiến hành thắng lợi cuộc chiến tranh bảo vệ biên giới Tây Nam, biên giới phía Bắc, bảo vệ vững chắc chủ quyền lãnh thổ và làm tròn nhiệm vụ quốc tế cao cả, giúp nhân dân Campuchia thoát khỏi họa diệt chủng.
Phát huy bản chất cách mạng, truyền thống Bộ đội Cụ Hồ trong công cuộc đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, QĐND Việt Nam đã thực hiện tốt chức năng “đội quân chiến đấu, đội quân công tác, đội quân lao động sản xuất”; chủ động làm tốt công tác nghiên cứu, dự báo chiến lược, tham mưu với Đảng, Nhà nước có quyết sách đúng đắn, xử lý kiên quyết, kịp thời, hiệu quả các tình huống quốc phòng, an ninh cả trên không, trên biển, biên giới và nội địa, không để bị động, bất ngờ. Đồng thời, thể hiện rõ vai trò là lực lượng nòng cốt trong xây dựng nền quốc phòng toàn dân (QPTD), thế trận QPTD gắn với thế trận an ninh nhân dân, xây dựng khu vực phòng thủ tỉnh, thành phố vững chắc; luôn sẵn sàng chiến đấu và chiến đấu thắng lợi, bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc; chủ động đấu tranh làm thất bại âm mưu, thủ đoạn “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch, bảo vệ Đảng, Nhà nước, nhân dân và chế độ XHCN.
Cùng với nhiệm vụ chiến đấu, Quân đội ta luôn đi đầu trong tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện tốt đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; tham gia tích cực, có hiệu quả vào phát triển kinh tế-xã hội, giúp nhân dân xóa đói, giảm nghèo, đền ơn đáp nghĩa, xây dựng cơ sở chính trị, đời sống văn hóa mới... nhất là trên các địa bàn chiến lược, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo; luôn xung kích, nòng cốt trong phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, cứu hộ, cứu nạn... Hình ảnh cán bộ, chiến sĩ quân đội luôn có mặt ở những nơi xung yếu, khó khăn, nguy hiểm, xả thân để bảo vệ tính mạng, tài sản của nhân dân và làm công tác dân vận đã tô thắm thêm phẩm chất, truyền thống Bộ đội Cụ Hồ; thắt chặt mối quan hệ đoàn kết, gắn bó máu thịt quân-dân, xây dựng “thế trận lòng dân” vững chắc, tăng cường niềm tin của nhân dân vào Đảng, Nhà nước và chế độ XHCN,
Trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế diễn ra mạnh mẽ, quân đội đã tích cực, chủ động hội nhập, thực hiện công tác đối ngoại quốc phòng theo đúng chủ trương, đường lối đối ngoại của Đảng, góp phần nâng cao vị thế, uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định để phát triển đất nước, bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa.
Nhìn lại chặng đường 78 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, chúng ta vô cùng tự hào về những chiến công hiển hách và truyền thống vẻ vang của Quân đội ta. Trong suốt 78 năm qua, bất luận trong hoàn cảnh nào, Quân đội ta cũng luôn tuyệt đối trung thành với Đảng, hết lòng phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân, kiên định mục tiêu, lý tưởng chiến đấu vì độc lập dân tộc và CNXH; luôn đóng vai trò nòng cốt trong xây dựng nền QPTD vững mạnh; thực sự là quân đội cách mạng “của dân, do dân, vì dân”; xây đắp nên truyền thống “ trung với Đảng, hiếu với dân, sẵn sàng chiến đấu hy sinh vì độc lập, tự do của Tổ quốc, vì chủ nghĩa xã hội. Nhiệm vụ nào cũng hoàn thành, khó khăn nào cũng vượt qua, kẻ thù nào cũng đánh thắng” (1).
Phát huy truyền thống anh hùng, xây dựng Quân đội nhân dân Việt Nam vững mạnh
Hiện nay, sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc của nhân dân ta dưới sự lãnh đạo của Đảng đang đứng trước nhiều vận hội, thời cơ thuận lợi và khó khăn, thách thức đan xen. Dự báo tình hình thế giới và khu vực, xu thế hòa bình, hợp tác, phát triển vẫn là chủ đạo, nhưng tiếp tục có những diễn biến phức tạp. Đối với nước ta, sau hơn 35 năm đổi mới, tiềm lực, vị thế, uy tín quốc tế không ngừng được nâng cao, tạo tiền đề quan trọng để phát triển mạnh mẽ và bền vững hơn trong giai đoạn mới. Tuy nhiên, chúng ta vẫn đang đứng trước nhiều khó khăn, thách thức. Các thế lực thù địch, phản động, phần tử cơ hội chính trị tăng cường chống phá Đảng, Nhà nước, quân đội bằng chiến lược “diễn biến hòa bình”, thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, “phi chính trị hóa” quân đội... với những âm mưu, thủ đoạn hết sức tinh vi, thâm độc, khó nhận diện. Tình hình trên đặt ra những yêu cầu mới rất cao đối với sự nghiệp xây dựng Quân đội, củng cố quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc.
Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị Quân chính toàn quân năm 2022 (ngày 20/12/2022), Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Bí thư Quân ủy Trung ương đã biểu dương, ghi nhận những thành tích nổi bật của cán bộ, chiến sĩ toàn quân đã đạt được trong năm 2022; trong đó nhấn mạnh: “trong thành tựu chung của đất nước, Quân đội ta đã có những đóng góp quan trọng, rất đáng khen ngợi”.
Đồng thời, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cũng yêu cầu, Quân uỷ Trung ương, Bộ Quốc phòng chủ động, nhạy bén, nâng cao năng lực nghiên cứu, dự báo; thực hiện tốt chức năng tham mưu chiến lược với Đảng và Nhà nước về quân sự, quốc phòng; có đối sách xử lý phù hợp, hiệu quả các tình huống, không để bị động, bất ngờ. Phối hợp chặt chẽ với các Ban, Bộ, ngành, địa phương triển khai thực hiện có hiệu quả các chiến lược, đề án, hệ thống pháp luật về quân sự, quốc phòng. Thực hiện tốt chủ trương kết hợp quốc phòng với kinh tế-xã hội; phát huy tốt vai trò nòng cốt của các binh đoàn, đoàn kinh tế-quốc phòng tham gia phát triển kinh tế-xã hội ở địa bàn chiến lược đặc biệt khó khăn dọc tuyến biên giới đất liền và các vùng biển đảo, góp phần xây dựng thế trận quốc phòng, “phên giậu”, bảo vệ vững chắc chủ quyền lãnh thổ, biên giới, biển đảo quốc gia.
Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cũng lưu ý, cần tiếp tục nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu của Quân đội; duy trì nghiêm chế độ sẵn sàng chiến đấu, quản lý, bảo vệ vững chắc vùng trời, vùng biển, biên giới, nội địa, không gian mạng. Phối hợp với các lực lượng giữ vững an ninh, trật tự trên phạm vi cả nước; chủ động ứng phó có hiệu quả với các thách thức an ninh phi truyền thống. Triển khai thực hiện nghiêm túc, chặt chẽ và có hiệu quả rõ rệt Nghị quyết số 05-NQ/TW của Bộ Chính trị về tổ chức Quân đội nhân dân Việt Nam giai đoạn 2021-2030; đẩy mạnh ứng dụng thành tựu cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, phát triển công nghiệp quốc phòng hiện đại, lưỡng dụng, gắn kết chặt chẽ và trở thành mũi nhọn của công nghiệp quốc gia.
Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đề nghị Quân uỷ Trung ương, Bộ Quốc phòng chủ động, tích cực, triển khai đồng bộ, toàn diện, hiệu quả công tác hội nhập quốc tế và đối ngoại quốc phòng, bảo đảm cao nhất lợi ích quốc gia-dân tộc. Nâng cao hiệu quả hợp tác quốc phòng song phương, đa phương. Tạo thế đan xen lợi ích và củng cố sự tin cậy chiến lược với các đối tác, nhất là các nước láng giềng, các nước lớn, đối tác chiến lược, các nước ASEAN và bạn bè truyền thống. Tranh thủ tối đa sự ủng hộ của quốc tế, thực hiện kế sách bảo vệ Tổ quốc “từ sớm, từ xa” bằng biện pháp hòa bình. Tham gia có trách nhiệm vào hoạt động gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc; nâng cao vai trò, vị thế, uy tín quốc tế của đất nước và Quân đội.
Nhấn mạnh cần đặc biệt chăm lo xây dựng Đảng bộ Quân đội thật sự trong sạch vững mạnh cả về chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ chức và cán bộ; làm gương, làm mẫu về mọi mặt trong toàn Đảng, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đề nghị, Quân uỷ Trung ương, Bộ Quốc phòng tiếp tục đổi mới mạnh mẽ phương thức lãnh đạo, thực hiện nghiêm các nguyên tắc tổ chức và hoạt động của Đảng; giữ vững, tăng cường sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng đối với Quân đội; xây dựng Quân đội ta vững mạnh về chính trị, làm cơ sở để nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu, góp phần xây dựng Quân đội tinh, gọn, mạnh, tuyệt đối trung thành với Tổ quốc, với Đảng, Nhà nước, Nhân dân và chế độ XHCN, hoàn thành thắng lợi mọi nhiệm vụ được giao./.
Minh Duyên (TTXVN)
(1) Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2011, t. 14, tr. 435
(2) Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2021, t. , tr. 157-158
(3) Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t. 7, tr. 217