Các bàn luận về hậu quả của Trí tuệ nhân tạo (AI) đối với công việc, năng suất và chất lượng cuộc sống đang diễn ra sôi nổi. AI không chỉ đơn thuần là một khái niệm trong tương lai mà còn là một thực tế hiện tại định hình các công sở. Khi các khả năng vượt trội của AI ngày càng được tích hợp vào môi trường chuyên nghiệp, hiểu được tác động của AI đối với công việc và cuộc sống trở nên quan trọng.
Một nghiên cứu đầu tiên liên quan lĩnh vực này trong khu vực Đông Nam Á đã được Trường Kinh doanh châu Á Malaysia (ASB), tổ chức giáo dục đại học hợp tác với Ngân hàng Trung ương Malaysia và Trường Quản lý MIT Sloan cùng phối hợp thực hiện. Các nhà nghiên cứu đã bắt đầu đo lường tác động của AI đối với sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống, đảm bảo công việc và sự hài lòng trong công việc của nhân viên trong các ngành khác nhau.
Nghiên cứu sử dụng phương pháp dựa trên khảo sát toàn diện, thu thập dữ liệu từ 124 người lao động thuộc các lĩnh vực khác nhau tại Malaysia. Những người tham gia nghiên cứu đến từ nhiều ngành, bao gồm công nghệ, tài chính, chăm sóc sức khỏe, sản xuất và dịch vụ, với từng vị trí khác nhau, từ các vị trí mới bắt đầu đến các giám đốc điều hành cấp cao nhất. Cuộc khảo sát bao gồm các câu hỏi liên quan đến việc họ sử dụng AI tại nơi làm việc, nhận thức về sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống, sự đảm bảo công việc và sự hài lòng trong công việc, và tất cả đều được đánh giá theo Thang đo phản hồi Likert 5 bậc.
Người dùng AI có sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống tốt hơn
Kết quả dựa trên các bài kiểm tra độc lập cho thấy những nhân viên áp dụng AI tại nơi làm việc đã cho thấy mức độ cân bằng giữa công việc và cuộc sống cao hơn đáng kể. Đáng ngạc nhiên là phát hiện những nhân viên sử dụng AI có mức độ không an toàn trong công việc thấp hơn đáng kể. Xu hướng này thậm chí còn rõ rệt hơn ở những cá nhân có thâm niên cao hơn. Tuy nhiên, nghiên cứu không tìm thấy tác động đáng kể đến sự hài lòng trong công việc của những người sử dụng AI so với những người không sử dụng AI.
Mặc dù 54% trong số 124 người được khảo sát cho biết họ thường xuyên sử dụng AI trong công việc của mình, nhưng tiến bộ này vẫn gây ra những lo ngại. Bảo mật dữ liệu và khả năng rò rỉ thông tin là một trong những vấn đề mà nhiều công ty, bao gồm ở cả Malaysia, đang phải đối mặt khi họ điều hướng bối cảnh công nghệ mới này. Bất chấp những lo ngại, bằng chứng cho thấy việc triển khai AI có thể tăng cường đáng kể sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống, cũng như làm giảm tình trạng mất an toàn trong công việc, đặc biệt là đối với các chuyên gia cấp cao. Những lợi ích này cung cấp điểm đối lập với những thách thức, nhấn mạnh tác động phức tạp và nhiều mặt của AI đối với công sở hiện đại.
Một nghiên cứu năm 2022 của KiSi đã xếp Kuala Lumpur là thành phố làm việc quá sức thứ 3 trên thế giới. Thực tế này nhấn mạnh nhu cầu cấp thiết về các chiến lược cải thiện cân bằng giữa công việc và cuộc sống ở Malaysia. Các đồng tác giả tin rằng việc sử dụng AI giúp cải thiện năng suất, dẫn đến giảm thời gian làm việc dài, do đó mang lại sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống tốt hơn.
Tác động tích cực đến thăng tiến nghề nghiệp và giữ chân nhân tài
Phù hợp với những phát hiện chính trong nghiên cứu khảo sát này, các nghiên cứu được thực hiện tại Mỹ cũng chỉ ra rằng việc áp dụng sớm AI có liên quan đến nhiều lợi ích nghề nghiệp. Một ví dụ đáng chú ý là Khảo sát lực lượng lao động của CNBC SurveyMonkey mới đây cho thấy, 44% những người sử dụng sớm AI đã có những cơ hội tốt hơn để thăng tiến nghề nghiệp trong các công ty so với chỉ 24% trong số những người hoàn toàn không sử dụng AI. Điều này cho thấy mối tương quan tiềm năng giữa việc áp dụng AI và các cơ hội thăng tiến nghề nghiệp, phù hợp với phát hiện của nghiên cứu rằng nhân viên sử dụng AI có mức độ không an toàn trong công việc thấp hơn.
Sức mạnh của AI trong việc tăng cường cân bằng giữa công việc và cuộc sống có tác động cao hơn đối với những nhân viên cấp cao. Những nhiệm vụ này, bao gồm công việc hành chính và thường xuyên, có thể gây thêm áp lực cho mức độ công việc vốn đã khắt khe của họ, góp phần gây ra sự mệt mỏi trong công việc và giảm cân bằng giữa công việc và cuộc sống. Các công cụ AI như công cụ lập lịch họp tự động, phản hồi email dự đoán và công cụ quản lý tác vụ có thể giảm đáng kể gánh nặng của những tác vụ thông thường này. Bằng cách loại bỏ sự tẻ nhạt trong một số công việc, các công cụ AI có thể giải phóng thời gian quý báu, cho phép các nhân viên cấp cao tập trung hơn vào các trách nhiệm chiến lược của họ và ít hơn vào các công việc hành chính. Điều này lần lượt giúp giảm bớt sự mệt mỏi trong công việc và cải thiện sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống của họ.
AI trong cân bằng cuộc sống và công việc
Theo các nghiên cứu về Hành vi Tổ chức, những nhân viên có sự cân bằng tốt hơn giữa công việc và cuộc sống sẽ làm việc tốt hơn, học hỏi, đổi mới và có mối quan hệ hiệu quả với đồng nghiệp nơi công sở. Những phát hiện này cung cấp những hiểu biết có giá trị cho các nhà lãnh đạo doanh nghiệp. Việc áp dụng AI không chỉ đơn thuần là vấn đề nâng cao năng suất, mà là một quyết định chiến lược có thể tạo điều kiện thuận lợi cho việc giữ chân nhân tài và hình thành một nền văn hóa tích cực nơi công sở. Sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống lành mạnh hơn là một yếu tố mạnh mẽ trong việc giữ chân nhân viên và các công ty thúc đẩy sự cân bằng như vậy có xu hướng giảm tỷ lệ nghỉ việc của nhân viên.
Người dùng AI trong nghiên cứu này cho thấy cảm giác mất an toàn trong công việc giảm đi, có thể do các cơ hội thăng tiến nghề nghiệp đi kèm với các kỹ năng và kinh nghiệm về AI. Khả năng sử dụng và thích ứng với các công nghệ AI đang trở thành một kỹ năng được đánh giá cao trong nền kinh tế kỹ thuật số ngày nay, dẫn đến triển vọng việc làm và sự an toàn tốt hơn. Bằng cách coi AI như phần của công việc, các công ty có thể sử dụng công nghệ này như một công cụ chiến lược để thu hút và giữ chân những nhân tài hàng đầu.
Việc tích hợp AI nơi công sở mang lại tiềm năng biến đổi. Nghiên cứu đã nêu bật tác động tích cực của AI đối với sự cân bằng giữa công việc, cuộc sống và đảm bảo công việc, đặc biệt là đối với các chuyên gia cấp cao. Bằng cách công nhận AI là cộng tác viên của công việc tri thức và nắm bắt nó một cách chiến lược, các doanh nghiệp có thể điều hướng thành công cuộc cách mạng AI, thu hút nhân tài hàng đầu và thúc đẩy văn hóa đổi mới./.
Theo TTXVN